De vaginale flora, ook wel het vaginale microbioom genoemd, speelt een essentiële rol in de intieme gezondheid van vrouwen. Ze vormt een natuurlijke barrière tegen ziekteverwekkers die verantwoordelijk zijn voor urineweginfecties, schimmelinfecties of bacteriële vaginose. Het gaat om een complex ecosysteem dat bestaat uit miljarden micro-organismen, voornamelijk melkzuurbacteriën. Deze bacteriën spelen een sleutelrol bij het behoud van een zure pH-waarde, die essentieel is om de vagina te beschermen tegen infecties, ontstekingen en verstoringen (1). Tal van factoren kunnen dit kwetsbare evenwicht echter verstoren.

Wat zijn de oorzaken van een verstoorde intieme flora?

De vaginale flora, of commensale vaginale flora, berust op een delicate balans tussen beschermende en schadelijke bacteriën. Dit systeem kan verstoord worden door tal van interne en externe factoren (2):

• Antibiotica: Hoewel ze essentieel zijn voor de behandeling van infecties, kunnen antibiotica ook goede bacteriën doden, waardoor schadelijke bacteriën de kans krijgen zich te vermenigvuldigen.

• Hormonale veranderingen: Hormonale schommelingen door menstruatie, zwangerschap, menopauze of het gebruik van anticonceptie kunnen het evenwicht van de vaginale flora verstoren.

• Slechte intieme hygiënegewoonten: Overmatig gebruik van agressieve zepen of vaginale douches kan de pH-waarde van de vagina ontregelen en beschermende bacteriën vernietigen.

• Stress en vermoeidheid: Deze factoren kunnen het immuunsysteem verzwakken en het microbieel evenwicht verstoren.

• Ongeschikte kleding en ondergoed: Synthetische materialen of te strakke kleding creëren een omgeving die de groei van schadelijke bacteriën bevordert.

Het is belangrijk om de oorzaak van een disbalans te identificeren om deze doeltreffend te kunnen behandelen.

Wat zijn de symptomen van een verstoorde vaginale flora?

Un déséquilibre de la flore vaginale se manifeste par des symptômes qui peuvent impacter le quotidien.
Les signes les plus courants incluent (3) :

• Een disbalans in de vaginale flora uit zich in symptomen die het dagelijks leven kunnen beïnvloeden.
  De meest voorkomende tekenen zijn (3):

  • Jeuk, branderig gevoel of roodheid: vaak geassocieerd met vaginitis, die infectueus van aard kan zijn.

  • Abnormale vaginale afscheiding: overvloedig, met een onaangename geur.

  • Pijn tijdens het vrijen: een verstoord vaginaal milieu kan leiden tot verhoogde gevoeligheid voor irritaties en seksueel overdraagbare infecties zoals trichomoniasis.

  • Terugkerende vulvovaginale schimmelinfecties: schimmelinfecties, zoals candidiasis, komen vaak voor wanneer het evenwicht van de vaginale flora is verstoord.

  • Urineweginfecties: Deze infecties kunnen in de hand worden gewerkt door een vaginale disbalans.

Als u een van deze symptomen opmerkt, is het belangrijk om het evenwicht van de vaginale flora zo snel mogelijk te herstellen en uw arts te raadplegen.

Hoe kun je je intieme flora op natuurlijke wijze in balans brengen?

Om het evenwicht van de intieme flora op natuurlijke wijze te herstellen, kunnen eenvoudige handelingen en gezonde gewoonten een groot verschil maken.
Hier zijn enkele essentiële tips (4):

Pas een geschikte intieme hygiëne toe

Een goede intieme hygiëne is essentieel, maar het is belangrijk om agressieve producten te vermijden die de flora kunnen verstoren. Kies voor een zachte, zeepvrije wasgel met een fysiologische pH-waarde, geschikt voor de dagelijkse intieme verzorging. Mycogel van Laboratoires Bailleul is een voorbeeld van een milde wasgel die speciaal is ontwikkeld voor gevoelige slijmvliezen met neiging tot schimmelinfecties. Dermatologisch en gynaecologisch getest, bevat het ciclopirox olamine, een antimicrobieel bestanddeel dat helpt om het evenwicht van de intieme flora te behouden en tegelijkertijd irritaties en een oncomfortabel gevoel te verzachten.

Kies de juiste kleding

Katoenen ondergoed, dat de huid laat ademen, verdient de voorkeur. Vermijd te strakke kleding of synthetische materialen, die transpiratie en de ontwikkeling van vaginale infecties bevorderen.

Versterk je immuunsysteem

Een verzwakt immuunsysteem kan de vaginale flora kwetsbaarder maken. Om je immuniteit te ondersteunen, kies voor een evenwichtige voeding rijk aan fruit en groenten, zorg voor voldoende hydratatie, slaap genoeg en beweeg regelmatig. Stressbeheer is ook cruciaal voor het behoud van een goed werkend immuunsysteem.

Gebruik probiotica om het vaginale evenwicht te herstellen

Probiotica zijn waardevolle bondgenoten om het evenwicht van de intieme flora te herstellen. Door de herkolonisatie met gunstige bacteriën, voornamelijk lactobacillen, te bevorderen, helpen ze de invasie van ziekteverwekkers te voorkomen door een zure pH-waarde te behouden (5). Bepaalde stammen van lactobacillen produceren ook waterstofperoxide, een natuurlijk antibacterieel middel, en dragen zo bij aan het elimineren van de kiemen die vaginale infecties veroorzaken. Bovendien kunnen lactobacillen een biofilm vormen op het vaginale slijmvlies: deze beschermende film fungeert als een fysieke barrière en voorkomt dat pathogene micro-organismen zich hechten en vermenigvuldigen.

Het is bijzonder interessant om meerdere stammen lactobacillen te combineren, omdat hun werkingsmechanismen complementair zijn: sommige verhogen de zuurgraad van de omgeving, andere stimuleren de lokale immuunrespons of remmen specifiek ziekteverwekkers af. Een hoge concentratie lactobacillen (≥10⁹ CFU/dag) wordt over het algemeen aanbevolen om klinische doeltreffendheid te garanderen (5).

Harmolya is een voedingssupplement dat specifiek is ontwikkeld om bij te dragen aan het evenwicht van het vaginale microbioom. Het combineert vier zorgvuldig geselecteerde lactobacillenstammen: Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus gasseri, Lacticaseibacillus casei en Lacticaseibacillus rhamnosus. Elke capsule bevat meer dan 11 miljard CFU (Colony Forming Units) op het moment van productie, wat zorgt voor een optimale concentratie voor maximale effectiviteit.
Harmolya wordt in het bijzonder aanbevolen bij een disbalans van de intieme flora, vooral na een antibioticakuur of ter preventie van terugkerende vaginale infecties.

Beperk het gebruik van antibiotica en agressieve behandelingen

Herhaald of onoordeelkundig gebruik van antibiotica kan het natuurlijke evenwicht van de vaginale flora verstoren, doordat niet alleen de bacteriën die een infectie veroorzaken worden gedood, maar ook de beschermende lactobacillen (5). Bij een antibioticabehandeling wordt aangeraden om geschikte probiotica te combineren om de intieme flora te behouden of snel te herstellen, en zo het risico op terugkerende of secundaire infecties, zoals schimmelinfecties, te beperken.

Wist je dat?

Er bestaan drie types vaginale flora op basis van de hoeveelheid lactobacillen (6):
- Type 1 (score 0 tot 3): dit is een normale flora met een overwicht aan lactobacillen.
- Type 2 (score 4 tot 6): dit is een intermediaire vaginale flora, waarbij lactobacillen in beperkte aantallen aanwezig zijn, zonder tekenen van schimmel- of bacteriële infectie (vaginosis).
- Type 3 (score 7 tot 10): hierbij is er een verdwijnen van lactobacillen, wat kan wijzen op een bacteriële vaginose.